Bladgewassendag

Onderzoek blijkt niet overbodig. De zoektocht naar nieuwe mogelijkheden blijkt erg ingewikkeld. Op de bladgewassendag afgelopen maart zijn diverse aspecten van de teelt van bladgewassen aan de orde gekomen. Daarbij zijn zowel de huidige onderzoeken besproken als de uitdagingen voor de toekomst verkend. En de uitdagingen zijn groot, zo bleek. Het verdwijnen van middelen en meer nadruk op hygiëne gekoppeld aan stijgende kosten zorgen voor grote uitdagingen.

Instrument

Het topsectorproject duurzame bladgewassen en selderij blijkt een interessant instrument om de perspectieven te onderzoeken. Het project bevat onderzoek naar groene middelen ook onderzoek naar vitaliteit van rassen en een zoektocht naar technische monitoring van gewassen. Bij het project zijn ook de ketenpartijen aangesloten die gericht zoeken naar hygiëne aspecten van de bladgewassen. En daar komen interessante dilemma's uit naar voren.

Bacteriën

In de zoektocht naar vergroening van maatregelen en middelen wordt gezocht naar producten van natuurlijke oorsprong. Onderdeel van deze zoektocht is de inzet van gunstige bacteriën en gunstige schimmels die een plantversterkende werking hebben. De verwerkers van bladgewassen zoals snijderijen nemen intensief monsters van de inkomende productstromen. Een deel van die monsters is gericht op het aantonen van voor de mens schadelijke bacteriën. Echter de laboratoriumtoets maakt geen onderscheid tussen voor de mens schadelijke bacteriën en voor de plant nuttige bacteriën. Het gevolg is dat planten behandeld met nuttige bacteriën bij aantonen worden afgekeurd in de keten. Een bacterie nuttig of schadelijk betekent afkeur. Een dilemma dat in het project is gesignaleerd en waar in ketenverband een oplossing voor moet worden gevonden.

Systeem

Een ander dilemma is de effectiviteit van 'groene middelen'. Wanneer groene middelen middels enkelvoudige vergelijken naast gangbare synthetische middelen worden onderzocht is het resultaat veelal 'groene middelen' werken minder. Echter vaak is er wel een werking te zien maar niet aantoonbaar in een proef die gericht is op het onderzoeken van synthetische middelen. Toch kunnen de 'groene' oplossingen in een systeem benadering, al dan niet in combinatie met synthetische middelen, wel zorgen voor een schadevrije teelt. Het dilemma dat zich hierbij voordoet is of het bestande onderzoeksprotocol wel het juiste is voor onderzoek naar 'groene' oplossingen. Een constatering die tijdens de bladgewassendag heeft geleid tot de oproep om met een aantal creatieve geesten een 'out of the box' sessie te organiseren. Ook dit is een dilemma die in het topsectorproject naar voren is gekomen en waar binnen het project aan oplossingen kan worden gewerkt. Het project leent zich bij uitstek om de onderzochte deelonderzoeken als bouwstenen te gebruiken voor een nieuw manier van telen.

Robot

De bladgewassendag bood de mogelijkheid om de perspectieven van automatisering te bespreken. Lector robotica Cock van Heemskerk van InHolland toonde een aantal trajecten van automatiseringsoplossingen in peren en in broccoli. Deze initiatieven bracht de discussie tot de vraag of automatisering van onkruid wieden ook mogelijk was. Met name in gezaaide gewassen waaronder spinazie is het onkruid probleem groot. En daar zijn een Robovator of een Garfordschoffel niet afdoende geschikt voor. Naar aanleiding van de discussie gaat InHolland een opzet maken voor de zoektocht naar geautomatiseerde schoffeltechniek in gezaaide gewassen.

Experimenteren

Een mooi voorbeeld van vergroening is de inzet van de trichodermaschimmel. Nu zijn er vele trichodermaschimmels maar een aantal hebben een toelating. Trianum van Koppert is al enige tijd toegelaten in bladgewassen en onlangs heeft ook Tri-Soil van Ecostyle een toelating gekregen. Aukje Veldstra van EcoStyle lichtte de werking van Tri-Soil toe en benadrukte dat het werkingsspectrum van de verschillende trichoderma stammen niet vergelijkbaar zijn. Vaak vullen ze elkaar zelfs aan, werd aangevuld door Daan Verbeek van Koppert Biological. Zowel Tri-Soil als Trianum zijn toegelaten als gewasbeschermingsmiddel. De oproep is dan ook om te experimenteren met deze middelen in de eigen situatie. Binnen het topsectorproject zullen de middelen ook een plaats krijgen in de zoektocht naar een 'groen' teeltsysteem. Daarbij is de toepassing bij de opkweek ook heel interessant.

De bladgewassendag bracht een waardevolle discussie op gang over perspectieven en uitdagingen voor de toekomst. Met het topsectorproject duurzame bladgewassen en selderij is er instrument om de conclusies van discussie ook daadwerkelijk te toetsen.