Portret broccoliteler Nico Hoogendoorn
Broccoliteler Nico Hoogendoorn: "Wachten op wetten en regels? We gaan liever zelf actief aan de slag!"
"Broccoli is een gevoelig gewas. Juist daarom is het goed dat we samen blijven zoeken naar manieren om de broccoliteelt te verbeteren." Nico Hoogendoorn is één van de telers die meedoet aan het project Weersbestendige broccoli. Hoewel écht weersbestendige broccoli volgens hem niet helemaal haalbaar is, valt er toch veel winst te behalen met onderzoek en samenwerking - alleen al in de verbinding tussen telers.
Nico: "Puur inhoudelijk gezien is onderzoek -op allerlei gebied- waardevol. Broccoli is nu eenmaal een gewas waarmee je altijd bezig bent en het weer speelt daar een grote rol in. De groente groeit goed onder vochtige omstandigheden, maar dat betekent ook dat er altijd risico is op alternaria. Als deze schimmel toeslaat is dat ontzettend jammer voor de feitelijke oogst én voor de beschikbaarheid van voedsel in het algemeen. Vanuit duurzaamheid gezien is het verliezen van een deel van de oogst een vorm van voedselverspilling." Via het project Weersbestendige is een groot deel van de Nederlandse broccolitelers verenigd. "Alleen dat vind ik al heel positief. Nagenoeg alle telers staan bijvoorbeeld welwillend tegenover zo min mogelijk chemische middelen, maar in je eentje heb je weinig mogelijkheid allerlei testjes en experimenten te doen. Bovendien wil ik ook niet zomaar aan de slag gaan met groeibevorderaars. Het aanbod is groot en alle leveranciers prijzen hún producten aan als de beste, maar ik wil feiten en werken op basis van gedegen onderzoek."
Paracetamol is ook chemie
Eén van de onderzoeksthema's van het project is de manier waarop planten versterkt kunnen worden met behulp van natuurlijke middelen. "Dat is een grote zoektocht die veel tijd kost. Toch zijn er wel een aantal middelen naar voren gekomen die goed uit de verf kwamen. Dat zijn nog geen 100% natuurlijke middelen, maar wel grotendeels. Daarmee zijn ze een stuk minder chemisch en dat is toch een behoorlijke stap voorwaarts. Het mooie aan dit soort projecten vind ik ook dat het een manier is om vooruit te lopen op de toekomst. Uiteindelijk wordt er via wet- en regelgeving toegewerkt naar steeds minder chemische middelen. Dat kun je afwachten óf je gaat er zelf actief mee aan de slag. En dat doen we ook, zowel op het gebied van groeibevorderaars als op het gebied van bodemkwaliteit en bemesting. Aan de andere kant zie ik echter ook tegenstrijdigheden: qua beleving staat het gebruik van chemische middelen in een kwaad daglicht, terwijl mensen met klachten wel naar hun huisarts gaan en vervolgens medicijnen halen bij de apotheek - die natuurlijk net zo chemisch zijn. Daarmee stel ik niet dat je die twee zomaar met elkaar kunt vergelijken, maar soms heb ik wel het idee dat snel voorbij wordt gegaan aan wat er nog meer in de wereld gebeurt behalve het beschermen van ons voedsel waar we elke dag van eten. Een simpele paracetamol is ook chemie."
Altijd onvoorspelbare momenten
Naast broccoli teelt Nico bloemkool, bimi, brassica en sluitkool (rode en witte
kool). Samen met zijn vrouw nam hij het bedrijf over van z'n ouders. Het
vollegrondsbedrijf bestaat in oppervlak uit zo'n 340 hectare. "Vroeger was het
een probleem om grond te krijgen, tegenwoordig is het vooral een probleem om
voldoende personeel te vinden. Gelukkig werken we al jaren met een vaste groep
oproepkrachten en seizoenswerkers, daar zijn we erg blij mee. Het is fijn om te
midden van alle andere, dagelijkse uitdagingen als agrariër te weten dat je op
je team kunt rekenen: elk jaar, elke maand en zelfs elke week is anders. Elk
seizoen brengt weer onvoorspelbare momenten waar je op in moet spelen, vooral
wat betreft het weer. Maar dat maakt het werk tegelijkertijd juist óók zo
ontzettend mooi. En als er dan kilo's smakelijke broccoli van het erf richting
winkel en uiteindelijk de keukentafel vertrekken, dan weet je weer 'daar doe ik
het voor'. Of de broccoli aan ónze keukentafel wordt gewaardeerd? Laat ik het
zo zeggen: de kinderen eten het, ja."
Afronding project Weersbestendige broccoli
Sinds 2018 is met het project Weersbestendige broccoli gekeken naar mogelijkheden om de teelt te verduurzamen met behoud van kwaliteit. Er is onder andere gezocht naar rassen die minder gevoelig zijn voor ziekten en schimmels. Omdat de nazomer en de herfst de periode is waarin de meeste problemen voorkomen, is gekeken naar gezondere rassen voor juist die periode. Daarnaast is onderzoek gedaan naar het bespuiten met middelen die de planten weerbaarder kunnen maken tegen schimmels als alternaria. Hierbij is ook gewerkt met de optie van een waarschuwingssysteem, een vorm van preventief handelen. De informatie uit deze proeven is ook gebruikt om de waarschuwingssystemen betrouwbaarder te maken en geschikt voor niet-chemische middelen.
Verder is de koolgalmug gemonitord zodat deze gericht kan worden bestreden: van mei tot en met september zijn op verschillende locaties koolgalmugvallen geplaatst. De tellingen van de koolgalmug zijn door telers gebruikt als signaal om op het juiste moment te spuiten, waardoor minder middelen nodig waren die bovendien effectiever werkten. Net als voor schimmels is gekeken naar middelen die de planten weerbaarder maken tegen insecten. Tot slot zijn dit jaar nog de mogelijkheden van irrigatie en nieuwe meststoffen onderzocht, ook weer met de bedoeling om de planten sterker en gezonder te maken. De laatste broccoli is op 22 oktober beoordeeld.
Broccolitelers investeren gezamenlijk in het project. Penvoerder van de POP 3 subsidie is GreenPort Noord-Holland Noord. Het project wordt gecoördineerd door Vollegrondsgroente.net. Onderzoeksinstelling Vertify voert het onderzoek uit in samenwerking met een aantal zaadbedrijven en plantenkwekers.
Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door financiering van de Provincie Noord-Holland en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.